به طور کلی متخصصین ارتودنسی برای اینکه بتوانند دندان ها را مرتب کنند علاوه بر دانش و مهارتی که دارند نیازمند دستگاه ها و تجهیزات درمانی هستند. این دستگاه ها معمولا به سطح دندان ها متصل می شوند و یا به هر شکلی در حفره دهان قرار می گیرند.
بیشتر آن ها ثابت هستند و طی یک جلسه توسط متخصص به دندان ها متصل می شوند و تا زمانی که دندان ها مرتب نشوند برداشته نخواهند شد. چون این ها به دندان ثابت و فیکس می شوند در اصطلاح می گوییم ارتودنسی ثابت انجام شده. بنابراین منظور از این شکل ارتودنسی، استفاده از دستگاه هایی است که از ابتدا تا آخر درمان به دندان ها متصل هستند و تنظمیات آن توسط متخصص به صورت دوره ای انجام می شود.
ارتودنسی نامرئی بیشتر یک اصطلاح است تا روش درمان. زمانی که تجهیزات و دستگاه های درمانی ارتودنسی کمتر قابل توجه باشند و یا کسی متوجه آن ها نباشد اصطلاحا گفته می شود بیمار تحت درمان با ارتودنسی نامرئی است. در واقع زمانی که دستگاه ها حین استفاده توجهی به خود جلب نکنند نامرئی به شمار می روند. این کلیت درمان نامرئی است.
در حال حاظر به لطف تبلیغات بیشمار دندانپزشکان خوب یا بد در میان مردم صبحت زیادی از ارتودنسی نامرئی می شود. بیشتر افراد تمایل دارند بودن اینکه کسی متوجه درمانشان شود، بدون سر و صدا دندان های خود را مرتب کنند. از این حیث دستگاه های نامرئی مانند اینویزیلاین ها واقعا سرشناس هستند.
با این حال هنوز هم درمان های ثابت جایگاه محکم خود را دارند و طرفداران زیادی در سرتاسر جهان دارند.
نباید محبوبیت روز افزون ارتودنسی نامرئی باعث شود که ما تصور کنیم به زودی چنین روشی جای تمام روش های ثابت را خواهد گرفت. حقیقت آن است که شاید تمایل بیشتر مردم به نامرئی بودن دستگاه های ارتودنسی است اما فراموش نکنیم که مشکلات پیچیده ارتودنسی تنها را روش های ثابت درمان می شوند. و ما همانطور که گفته شد نمی توانیم با شکل نامرئی و متحرک ارتودنسی این مشکلات را برطرف کنیم.
ما شاید در آینده به سمتی پیش برویم که دستگاه های ثابت هم تقریبا نامرئی شوند اما اینکه ارتودنسی نامرئی با الاینرهایی مانند اینویزیلاین بخواهد جایگزین تمام روش های دیگر شود ممکن نیست.
روش های مختلفی از ارتودنسی وجود دارد. مدت زمان های درمان هرکدام متفاوت است. روش سنتی ارتودنسی شامل استفاده از سیم و براکت و اتصال آن ها به دندان ها است که مدت زمان درمان با آن زیاد است. همچنین سریع ترین روش مرتب کردن دندان ها استفاده از ارتودنسی نامرئی با الاینرها است. با ارتودنسی نامرئی نتایج سریع با حداقل تهاجم و هزینه تجربه می شود و چیزی که اینجا می خوانید توضیحات کاملی درباره مدت زمان ارتودنسی نامرئی و عوامل موثر بر آن است.
ویزگی های دهان هر شخص متفاوت است. بدین دلیل تعیین مدت زمان دقیق برای درمان ارتودنسی غیرممکن است. افرادی که به اصلاحات جزئی نیاز دارند م توانند درمان را در کمتر از 6 ماه کامل کنند. در حالی که ببرای بقیه افراد ممکن است تا 18 ماه طول بکشد.
· ازدحام دندان ها
· فاصله بین دندان ها
· سن و سال شما
· پایبندی شما به انجام صحیح درمان
در ادامه با مراحل و مدت زمان ارتودنسی نامرئی آشنا می شوید.
در گام اول متخصص ارتودنسی از دندان های شما قالب گیری می کند و از این قالب ها برای ایجاد الاینر های مخصوص شما استفاده می شود. متخصص تنها به گرفتن قالب بسنده نمی کند و بعد از معاینه دقیق با کمک تصاویر رادیوگرافی و اسکن 3 بعدی اطلاعات دقیقی از موقعیت دندان هایتان به دست می آورد.
نتیجه اسکن ها، تصاویر و قالبی که متخصص ارتودنسی از دهان و دندان شما تهیه کرده به لابراتوار دندانپزشکی ارسال می شود. در آنجا بر اساس اطلاعات ارسال شده مسیر مرتب شدن دندان ها از وضعیت کنونی تا وضعیت منظم شده پیش بینی میشود و بر اساس آن تعدادی الاینر ساخته می شود که باید به ترتیبی که لابراتوار مشخص کرده استفاده شوند. به طور کلی این پروسه بین 1الی 2 هفته طول می کشد.
مطابق ترتیبی که متخصص و لابراتوار مشخص می کنند شما باید استفاده از الاینرها را شروع کنید. هر الاینر باید حدود 2 هفته مصرف شود. و پس از آن می توانید به سراغ الاینر بعدی بروید. مدت زمان ارتودنسی نامرئی بعد از شروع درمان ممکن است حدود 1 سال طول بکشد.
اگر پلاک های ارتودنسی نامرئی شما به درستی ساخته شده باشند، در حین استفاده از آن ها نباید دردی احساس کنید. این در حالی است که با کمک سایر روش های ارتودنسی مانند ارتودنسی ثابت تجربه درد و ناراحتی در روزهای اول زیاد است و زمان بیشتری نیاز هست تا بیمار به شرایط عادت کند. حتی سایر انواع ارتودنسی نامرئی مانند ارتودنسی سرامیکی میزان تجربه درد و ناراحتی می تواند بیشتر باشد.
متخصص اندودنتیست یا (Endodontist) دندانپزشکی است که در زمینه ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات مربوط به پالپ دندان (tooth’s pulp) یا مغز دندان و کانال ریشه دندان ها آموزش دیده است. اندودنتیست ها معمولا در میان مردم چندان شناخته شده نیستند . ممکن است شما با چنین دندانپزشکانی مواجه شده باشید اما متوجه تخصص آن ها نشده باشید. حتی ممکن است مشکلی برای کانال ریشه دندان شما پیش آمده باشد و یک بار هم چنین پزشکی را ندیده باشید. البته شما برای ترمیم دندان هایتان باید به متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی مراجعه کنید.
با اینکه شما با نام چنین تخصصی آشنایی ندارید، ولی احتمالا شما به چنین متخصصان دندانپزشکی مراجعه کرده باشید. برخی از مردم به آن ها متخصص ریشه دندان نیز میگویند. اندودنتیکس یک رشته تخصصی در دندانپزشکی است که به بررسی دقیق و درمان مشکلات پالپ نرم درون دندان تمرکز دارد. درون دندان واقعا عجیب و جالب است. اگرچه قسمت بیرونی دندان یک بافت سخت، سفت و سفید رنگ است. اما پالپ دندان یک بافت نرم است. به متخصصان این بافت نرم نیز در زبان ساده اندودنتیست گفته میشود.
آندودنتیستها، جراحی های مربوط به کانال ریشه دندان را انجام می دهند. درحالی که دندانپزشکان چنین کاری انجام نمی دهند. یکی از رایج ترین مشکلات کانال ریشه کلسیفیکاسیون یا انباشت کلیسم در آن ها است. متخصص اندودنتیست این ذخایر کلسیم را با ابزار کوچک جراحی از بین میبرد.
گاهی اوقات بیمار در دندان خود درد شدیدی را احساس می کند که با انجام تست های رایج و حتی اشعه ایکس علت درد مشخص نمی شود. در این موارد متخصصین ریشه دندان برای پیدا کردن علت درد، اقدام به انجام یک جراحی اکتشافی دندان می کنند.
انجام جراحی تشخیصی، به این متخصصان اجازه می دهد تا به طور مستقیم به دندان و ریشه آن نگاه کنند. تا شکستگی های جزئی یا موارد دیگری که باعث درد می شود را کشف کنند. با پیدا کردن علت درد، متخصص تلاش می کند تا مشکل را برطرف کرده و سپس دندان را به حالت نخست خود بازگرداند.
با بروز مشکل در کانال ریشه دندان، و برطرف کردن این مشکل، بیشتر کانال های ریشه به طور کامل بهبود می یابند و شما نیازی به انجام کار اضافی روی آنها ندارید. با این حال، برخی از دندانها حتی پس از مداخله جراحی بهبود پیدا نمی کنند. و ممکن است که ریشه آلوده و عفونی شود. جراحی اندودنتیک در این شرایط بهترین شانس زنده ماندن و احیای دندان شما خواهد بود. در صورت عدم درمان مجدد این شرایط، ریشه آلوده یا آسیب دیده می تواند منجر به ریزش دندان و از بین رفتن آن میشود.
معمولا اولین سؤالی که بیماران در زمان مراجعه به نزد متخصص خود میپرسند این است ارتودنسی چه مدت طول میکشد . قطعا داشتن دندانهای زیبا و در نتیجه ایجاد یک لبخند منحصر به فرد آرزوی تمامی افراد است و احتمال دارد شما نیز یکی از این افراد باشید؛ که برای داشتن لبخند زیبا لحظه شماری میکنید.
برخی از افراد نیز برنامه کاری بسیار فشردهای دارد و برای افراد مدت زمان ارتودنسی دندانها اهمیت دارد. توجه داشته باشید که ویژگیهای جسمانی افراد از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. به همین جهت است که ارتودنسی زمان دقیقی برای پایان درمان تعیین میکند. عموما متخصصین ارتودنسی یک بازه حداقلی و حداکثری را برای افراد مشخص میکند. اگر به یک متخصص ارتودنسی ماهر مراجعه کنید برنامه درمانی ویژه و منظمی را برای شما تهیه میکند. تا با خیالی آسوده درمان ارتودنسی خود را آغاز کند.
· میزان ناهنجاری دندانها
· سن بیمار
· نوع ارتودنسی
· جنس بریس های ارتودنسی
· بهداشت دهان و دندان
· دارئهای مورد استفاده در طول درمان
· مراقبت بیمار ارتودنسی
· صبر و شکیبایی
کوتاه کردن زمان درمان ارتودنسی به عوامل متفاوتی بستگی دارد. جابجایی دندانها با سرعت کمی انجام میشود. همانطور که در بیان شد، سن از عوامل تأثیرگذار در روند درمان کودکان است. اگر در سنین پایین به متخصص ارتودنسی مراجعه شود و بیمار را ترغیب به انجام آن کنید. تا روش درمان مورد نظر زودتر به نتیجه برسد. تشخیص زودهنگام ناهنجاریها در فک دهان و دندان تفاوت چشمگیری با زمانی که این مشکلات پیشرفت کردهاند دارد.
از عواملی که تأثیر بسزایی در روند فعالیتهای درمان دارد، مشارکت و مراقبت شخص بیمار است. پس از نصب ارتودنسیها، حتما پس از هر وعده غذایی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. در صورت توجه به تجویز متخصص روند درمان کوتاهتر میشود. اگر برای به راکت مشکلی پیش آید یا در اثر عدم رعایت بهداشت مشکلاتی به وجود آید، قطعا روند درمان طولانیتر خواهد شد. اگر متخصص مصرف غذاهای ویژهای را برای شما در نظر گرفته باشد به شما توصیه میشود، حتماً بر اساس نظر متخصص عمل کنید.
هر نوع آسیب به ابزار ارتودنسی در پروسه درمانی نتیجه را به تعویق میاندازد. بیمار باید با سرعت به متخصص مراجعه کرده و هرگز نباید در این مورد کوتاهی کند.
روکشهای دندانی پوستههای باریک ساختهشده از مواد همرنگ دندان هستند که برای پوشش سطح جلویی دندانها به کار میروند تا ظاهر دهان و دندانهای فرد را بهتر کنند. این پوستهها برای ترمیم و زیبایی دندان به جلوی دندانها متصل میشوند و رنگ، شکل، اندازه و طول آنها بهمرورزمان هیچ تغییری نمیکند. روکشهای دندان را میتوان از پرسلن یا از مواد کامپوزیت رزین تهیه کرد. روکشهای چینی بهتر از روکشهای رزینی در برابر لک مقاومت میکنند.
لمینت دندان دارای دو نوع مختلف میباشد که عبارتاند از:
· سرامیکی
· کامپوزیت
لمینت دندان در کنار اینکه میتواند رنگ دندانها را سفیدتر ازآنچه که هستند نشان دهد، میتواند مشکلات دندانی بسیاری را هم حل کند. از روکش دندان بهطورمعمول برای رفع موارد زیر استفاده میکنند:
· دندانهایی که تراشخورده یا شکستهاند
· دندانهایی که نامرتب، ناهموار یا نامنظم هستند
· دندانهایی که شکاف بین آنها وجود دارد
· دندانهایی که فرسوده شدهاند
· دندانهایی که به دلیل مواردی مختلفی تغییر رنگ دادهاند
· دندانهایی که درمان کانال ریشه انجام دادهاند
· لکههایی که از مصرف تتراسایکلین یا سایر داروها روی دندان به وجود میآید
گذاشتن روکش روی دندانها معمولاً نیاز به سه جلسه مراجعه به دندانپزشک دارد. اولین جلسه برای مشاوره، دومین جلسه برای ساخت و استفاده از روکشها و سومین جلسه نصب روی دندان میباشد.
لمینت دندان میتواند برای یکدندان و یا تمام دندانها و یا فقط تعدادی از دندانها انجام شود.
· ابتدا شما به کلینیک دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی مراجعه کرده و مشاوره میگیرید، دندانپزشک دندانهایتان را معاینه میکند تا مطمئن شود که روکش دندان مناسب دندان شما است یا خیر. پسازآن در مورد روش کار و برخی از محدودیتهای آن با شما صحبت میکند. ممکن است از اشعه ایکس استفاده کند تا از دندانهای شما عکسبرداری کرده و دندان شمارا بیشتر موردبررسی قرار دهد.
· آمادهسازی: پسازاینکه مشاوره و عکسبرداری به پایان رسید، در جلسه بعدی نوبت به تهیه لمینت برای روکش دندان شما میرسد. دندانپزشک ابتدا سطح دندان شمارا تغییر میدهد؛ یعنی باید دندانهایتان کمی تراش بخورد و ضخامتش کمتر شود. دندانپزشک تصمیم میگیرد برای تراشیدن دندان نیاز به بیحسی دارید یا خیر.
· در مرحله بعدی دندانپزشک شما از دندانتان قالب میگیرد و پسازآن قالب را به آزمایشگاه دندانپزشکی ارسال میکند و روکش دندان از روی همان قالب تهیه و تولید میشود.
معمولاً ۲ تا ۴ هفته طول میکشد تا روکش از آزمایشگاه برگردد. در مدتزمانی که روکش آماده میشود میتوانید از روکشهای موقت دندان استفاده کنید.
· کسانی که دارای پوسیدگی و بیماری لثه هستند.
· برای کسانی که دندانهای ضعیف دارند.
· افرادی که دچار پوسیدگی دندان و شکستگی هستند.