به احتمال زیاد ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشد که گاهی به دلایل مختلف از جمله عصبانیت و استرس دندان های خود را به هم فشار دهید، بسایید و یا گره کنید. این عمل دندان قروچه نام دارد، البته شما این کار را بطور ارادی انجام می دهید، اما این عمل گاهی نوعی اختلال و بیماری است که بصورت ناخود آگاه و غیر ارادی اتفاق می‌افتد. دندان قروچه یا بروکسیسم اختلالی است ناشی از به هم ساییدن و فشار دادن دندان‌ها به هم به صورت ارادی و یا غیراردای در طول روز و یا در هنگام خواب شبانه اتفاق می‌افتد.
· می‌تواند به دلیل استرس، خشم، هیجان و یا اضطراب باشد.
· از عوارض مصرف برخی داروهای افسردگی می‌توان به دندان قروچه اشاره کرد.
· گاهی به دلیل مشکلات تنفسی در خواب دچار دندان قروچه می‌شویم.
· ممکن است از عوارض بیماری پارکینسون باشد.
· می‌تواند از علائم بروز بیماری‌های اعصاب و روان یا بیماری‌هایی که مربوط به عضلات فک و صورت است، باشد.
· نامرتبی و درست قرار نگرفتن دندان‌ها روی یکدیگر .
· داشتن شخصیت تهاجمی، رقابتی یا بیش فعال
· ریفلاکس معده
· احساس خستگی در عضلات فک در هنگام بیدار شدن از خواب
· دردهای شدید و طولانی مدت در فک و صورت
· احساس خستگی و خواب آلودگی در طول روز
· شکسته شدن غیر عادی قسمتی از دندان‌ها یا پریدگی لبه دندان‌ها
· سر درد و گوش درد
· لق شدن دندان و دندان درد
· تورم و خونریزی لثه
· متورم شدن فک پایین
· حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما
· صدای زیاد به هم ساییدن دندان‌ها در طول شب که اطرافیان متوجه آن می‌شوند.
اگر دندان قروچه زود تشخیص داده شود، می‌توان با یافتن علت اولیه و رفع آن، این مساله را نیز درمان کرد چرا که درمان آن وابسته به دلیل بروز آن است. اما اگر دیر شده باشد، به صورت یک عادت درخواهد آمد و حالا باید آن را با روش‌های اصلاح عادتی، درمان کرد، اما در اینجا به چند روش درمانی اشاره می‌کنیم:
· استفاده از محافظ و یا گارد دهانی که روی دندان‌ها قرار می‌گیرد و از سایش آنها به یکدیگر جلوگیری می‌کند.
· استفاده از دستگاهی به نام بیوفیدبک که روی سر قرار می‌گیرد و با حس کردن انقباض عضلات صورت هنگام دندان قروچه صدایی تولید می‌کند. این صدا از کم شروع شده و به کم‌کم افزایش می‌یابد تا زمانی که از بین برود.
راه‌های دیگری برای درمان آن وجود دارد که در صورت تشخیص علت به درمان می‌پردازیم.
· اگر دلیل مشکلات مربوط به خود دندان‌ها باشد با اقداماتی همچون پر کردن دندان و بر طرف کردن مشکلات دندان از دندان قروچه رها می‌شوید.
· استفاده از روکش دندان برای درمان دندان قروچه شدید که باعث ساییدگی دندان‌ها میشود.
· در صورت بروز به علت استرس، دندانپزشک با دادن مشاوره و آرام کردن بیمار و تشویق او به حفظ آرامش خود به درمان دندان قروچه می‌پردازد.
رژیم ها هم یکی دو نوع نیستند، انواع و اقسام جورواجوری دارند: رژیم لاغری سریع ، رژیم‌های گیاهی، گوشتخوار، دانمارکی، کانادایی و غیره. این وسط عده‌ای هستند که تصمیم گرفتند یک «نه» ی بزرگ به این سبک از زندگی بگویند و به اصطلاح «سالم» زندگی کنند. برخی نیز بر روی کاهش میزان کالری مصرفی تمرکز دارند. اما خب سخت است، می‌دانید! معلوم نیست که از کجا می شود شروع کرد و چطور ادامه داد؟! آشنایی با انواع رژیم غذایی یک گام بزرگ برای آغاز یک زندگی سالم است.
برخی معتقدند هر چه هست، زیر سر کربوهیدرات هاست: قندها و نشاسته ها و فیبرهای «زشت و زننده ای» که توی میوه و لبنیات و سبزیجات و حبوبات جا خوش کردند! نمی‌شود زد زیرش و گفت کربوهیدرات‌ها هیچ نقشی در افزایش کالری ندارند. چون دارند. اما نمی شود آنها را هم به کلی حذف کرد از برنامه غذایی! به هر حال کربوهیدرات‌ها نوعی از مواد مغذی مورد نیاز بدن به حساب می‌آیند.
درست برخلاف رژیم کم کربوهیدرات، این رژیم مصرف چربی را به مرز 10% کاهش می دهد و جایش مصرف سبزیجات را توصیه می کند. این‌طور، 80% از کالری مصرفی را از کربوهیدرات ها می گیرید و 10% باقی‌مانده را با مصرف پروتئین تامین می کنید.
سخت تر از رژیم گیاهخواری ، هرگز رژیمی پیدا نمی کنید! چقدر سخت می شود اگر مجبور باشیم گوشت و فراورده های حیوانی مثل لبنیات را حذف و فقط به مصرف گیاهان اکتفا کنیم. وگن‌ها، آن دسته که به این رژیم غذایی دلبسته‌اند، تنها منظورشان کاهش وزن نیست. آنها رژیم غذایی وگان را به چشم فرصتی برای مبارزه در راه حقوق حیوانات می‌بینند.
جالب است! رژیم غذایی دوکان بر غذاهایی تکیه دارد که اغلب انسان های اولیه از آن تغذیه می کردند، شاید فقط 100 تا. 72 تا غذای حیوانی و 28 تا غذای گیاهی. این یک رژیم چهار مرحله ای است. به مرحله اول از این رژیم می گویند مرحله حمله. در این مرحله بدن به پروتئین‌ها محدود می شود. مرحله بعدی، مرحله کروز است. به این مرحله سبزیجات را اضافه می کنند. وقتی سبزیجات اضافه می شود، کاهش وزن از سرعت می‌افتد اما بعد از مدتی دوباره منظم میشود و شما را به وزن ایده‌آل‌تان می رساند. مرحله سوم، به مرحله تحکیم مشهور است.
برنامه لاغری زون تنها محدود به کربوهیدارات‌هایی است که شاخص گلیسیمی پایینی دارند. یعنی که میزان گلوکز مواد غذایی مصرف شده خیلی پایین است. در این رژیم غذایی بدن باید روزانه 3/1 پروتئین و 3/2 سبزیجات و میوه و کمی چربی اشباع‌شده دریافت کند.
وسایل ارتودنسی متحرک از صفحه ای پلاستیکی تشکیل شده اند که سیم های ارتودنسی از کناره های آن بیرون زده است. این سیم ها به دندان می چسبد تا بریس را سرجایش محکم نگه دارد. ارتودنسی متحرک کاربرد های محدودی دارد و اغلب به حرکت دادن یک دندان و یا گسترش فضای کام (سقف دهان) محدود می شود به دلیل اینکه بریس های متحرک از دقت پایینی برخوردارند، برای دندان هایی با جابه جایی های پیچیده مناسب نمی باشند.
به طور کلی طول دوره ی درمان با بریس های متحرک از بریس های ارتودنسی ثابت کمتر است. در برخی موارد بریس های ثابت و متحرک به صورت پیوسته برای بیمار به کار می روند. زمان تخمینی استفاده ی هر شخص از بریس ها در همان جلسه ی اول توسط پزشک به وی اطلاع داده می شود.
پس از برداشتن بریس های ثابت لازم است برای مدتی از ریتینر های شفاف و پلاستیکی استفاده کنید تا دندان هایتان را سر جای خود نگه دارد. در ابتدا باید از ریتینر ها در تمام طول روز استفاده کنید تا دندان هایتان سر جای جدید ثابت شوند.
· نظافت ارتودنسی به دلیل قابلیت تحرک و برداشته شدن آن آسان تر است.
· آنها قادرند به دلیل پوشش دادن کام، در جهت عمودی و افقی فشار بیشتری وارد کنند.
· قادرند عقب یا جلو بودن فک را در کودکان در حال رشد اصلاح کنند.
· می تواند فشار را بین دندان ها پخش کند.
· ارتودنسی ممکن است بیافتد.
· به جز لغزش در دهان، امکان حرکات دیگر این ارتودنسی وجود ندارد.
· در صحبت کردن فرد تاثیر می گذارند.
· ساختن این ارتودنسی ها باید توسط کارشناس مربوطه انجام شود.
· کشش ماهیچه های دهان دشوار است.
· آنها برای درمان کجی چند دندان مناسب نیستند.
· تحمل ارتودنسی متحرک روی دندان های پایین دشوار است.
· باید از چگونگی برداشتن و گذاشتن صحیح این بریس ها اطمینان حاصل کنید.
· بریس ها باید به نحوی که پزشک توصیه کرده تنظیم شوند تا از پیشرفت درمان خود مطمئن شوید.
· احساس درد و آزردگی در روز های اولیه کاملا طبیعی بوده و ممکن است ثابت شدن و عادت کردن به آنها تا چندین هفته طول بکشد.
· بریس ها باید طبق گفته پزشک همیشه در دهان باشند و تنها برای تمیز کردن و یا شرکت در ورزش های گروهی از دهان خارج شوند. بریس های متحرک باید به محض خارج شدن از دهان درون جعبه ی مخصوص خود قرار بگیرند تا گم نشده و آسیب نبینند.
· بریس ها باید حداقل دو بار در روز تمیز شوند و می توان با استفاده از مسواکی نرم و خمیر دندان مناسب تمام جرم ها را از بین برد.( در هنگام تمیز کردن بریس ها، سینک را با آب سرد پر کنید تا درصورتی که از دستتان افتاد آسیبی نبیند). همچنین می توانید برای ضد عفونی کردن آنها، هر دو روز یکبار از قرص های تمیزکننده ی ارتودنسی استفاد کنید.
علم دندانپزشکی روز به روز در حال پیشرفت است. فرآیند ارتودنسی دیگر مثل گذشته نیست. در حال حاضر، ارتودنسی سریع، روشی است که اخیرا برای مرتب کردن دندان ها، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این ارتودنسی شاخه ای از دندانپزشکی است که در آن با تنظیم دقیق براکت ها در زمان مشخص می توان در مدت زمان کوتاه به بهترین نتیجه دلخواه رسید.
ارتودنسی سریع یا ارتودنسی زود بازده ارتودنسی است که در آن از تکنولوژی جدید دندانپزشکی استفاده می شود. در این روش، می توان با کمک باندینگ، روکش یا ونیر، دندان ها را تغییر شکل داد یا آن ها را مرتب کرد. تأثیر این روش بستگی به میزان کجی دندان ها و نامرتب بودن آن ها دارد. در این نوع ارتودنسی، با حذف بریس، می توان مشکلات دندان را تا حدی برطرف کرد. البته مشکلات جزئی و کوچک با این روش قابل درمان است. با کمک این روش می توان هم دندان ها را صاف و مرتب کرد و هم لبخندی زیبا داشت.
ارتودنسی زودبازده از جمله درمان های جایگزین برای ارتودنسی به شمار می آید. ارتودنسی معمولی نیازمند صرف چند ماه یا چند سال است؛ اما در ارتودنسی زود بازده ظرف چند روز می توان دندان ها را صاف و مرتب کرد. در اکثر موارد، ناهنجاری و مشکلات دندانی را می توان با ونیرهای سرامیکی، بریج های دندان، باندینگ و روکش یا ترکیبی از آن ها، برطرف و اصلاح کرد.
این روش می تواند سریعا طرح لبخند را تغییر داده و آن را زیبا کند. هر روز بر تعداد افرادی که این روش را انتخاب می کنند، افزوده می شود. از عمده مزایای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
· طول درمان بسیار کوتاه
· روشی تاثیرگذار برای زیبایی لبخند بشمار می آید
· غیرتهاجمی است
· در طول یک یا دو جلسه انجام می شود
هزینه این نوع ارتودنسی به تعداد روکش ها و ونیرهای استفاده شده، بستگی دارد. در جلسه اول، دندانپزشک با توجه به وضعیت دندان ها، هزینه را برآورد می کند. به طور معمول برای ترمیم دندان های جلویی از روش های فوق الذکر استفاده می شود. هزینه درمان بسیار متغیر است و به تجربه دندانپزشک، مواد دندانپزشکی، منطقه جغرافیایی و … بستگی دارد. به طور کلی از آن جا که طول دوره درمان ارتودنسی زود بازده کمتر از روش های دیگر است، این روش از هزینه بالاتری برخوردار است.
رعایت بهداشت دهان و دندان و ترمیم و زیبایی دندان در جوامع امروزی بیشتر از گذشته احساس میشود چرا که افزایش ارتباطات و حضور افراد در موقعیت‌های اجتماعی مختلف رعایت این امر را دوچندان می‌کند.
پوسیدگی دندان بیماری عفونی و قابل انتقال است در واقع این بدان معناست که پوسیدگی از دندانی به دندان دیگر قابل انتقال است.
· رژیم غذایی نامناسب و استفاده زیاد از مواد قندی که تولید اسید می‌کنند.
· بهداشت دهان و دندان ضعیف
· عدم دریافت فلوراید کافی
· کمبود بزاق دهان
· داشتن بیماری‌هایی چون دیابت
· استعمال دخانیات
· مستعد بودن سطح دندان و مقاومت کم آن در برابر اسید
· ایجاد پلاک‌های میکروبی بر سطح دندان
پوسیدگی دندان از سطح مینای دندان آغاز شده و در مرحله آخر حفره در روی دندان ایجاد میشود. در حفره دهان میکروب‌ها در حال فعالیت هستند که این میکروب‌ها در ایجاد پوسیدگی و خرابی دندان و همچنین بیماری‌های لثه نقش دارند. در اثر عدم رعایت بهداست دهان و دندان در اثر فعالیت میکروب‌ها لایه‌ای بی رنگ و چسبنده بر روی دندان ایجاد میشود که پلاک میکروبی نامیده میشود. این لایه چسبنده که از باکتری‌های مختلفی تشکیل شده بر روی سطح دندان ایجاد شده و به آسانی از بین نمی‌رود و با گذشت زمان باعث ایجاد بیماری‌های لثه و پوسیدگی میشود.
· دندان درد و دردهای خود به خودی و بدون دلیل
· بوی بد دهان
· حساس شدن دندان‌ها
· دردهای خفیف و یا شدید در هنگام خوردن غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم
· وجود سوراخ و حفره در سطح دندان
· تغییر رنگ مینای دندان و ایجاد لک‌های سیاه و قهوه‌ای بر روی دندان
حتی افرادی هم که به طور مرتب موارد بهداشتی دهان و دندان را رعایت می‌کنند ممکن است دارای 1 الی 2 دندان پوسیده باشند. با شناسایی به موقع دندان پوسیده نسبت به درمان آن اقدام کرده تا باعث جدی‌تر شدن مشکل و نهایتا از بین رفتن دندان خود نشوید.
بهترین و اساسی‌ترین شکل درمان برای پوسیدگی دندان پر کردن آن است. بدین صورت که قسمت پوسیده دندان را برداشته و با استفاده از یک ماده پر کننده (آمالگام، چینی، طلا، کامپوزیت دندان) جایگزین میشود. حفره‌ها و پوسیدگی‌های دندان اگر به موقع درمان نشوند بزرگتر و عمیق‌تر شده در حالی که درمان حفره از گسترش آن جلوگیری کرده و مانع پیشرفت آن میشود. بنابراین با دیدن علائم پوسیدگی در دندان خود هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید.